Nói về văn hóa phong thủy cũng như thờ cúng tổ tiên thì Việt Nam là một trong những nước còn lưu giữ được bản sắc ván hóa nhiều nhất. Trong mỗi căn nhà của gia đình người Việt đều luôn phải có một cái bàn thờ (nhiều gia đình có thêm bàn thờ thần Tài – ông Địa), và trên đó có một vật linh thiêng không thể thiếu đó là chiếc bát hương – hay còn gọi là bát nhang tùy theo vùng miền.
Bát hương không chỉ là biểu tượng tâm linh trong tín ngưỡng thờ cúng, mà còn là nơi chứa đựng những ý nghĩa nhân văn được thể hiện bằng lòng thành, lòng tưởng nhớ của con cháu với gia tiên tiền tổ. Trên bàn thờ thường có 3 bát hương đại diện cho:
· Bát hương thờ Phật : đây là bát hương cao nhất, được đặt ở chính giữa, là nơi thể hiện tín ngưỡng của mỗi gia đình với đức Phật (kể cả với các gia đình theo đạo Công giáo hay các đạo giáo khác). Bát hương này để cầu mong những điều tốt đẹp nhất đến với mỗi thành viên, giải trừ tai ương, vận hạn.
· Bát hương thờ thần linh: thờ các vị thổ công, long mạch của ngôi nhà, mang tính chất phong thủy. Cầu cho vượng khí tràn trề, xua đuổi tà khí, gia đình êm ấm, hòa thuận.
· Bát hương thờ gia tiên: thờ cúng các thế hệ bậc trên đã mất, cầu mong cho con cháu được phù hộ, sức khỏe dồi dào, làm ăn thành đạt.
I. Quan điểm về việc chuyển bàn thờ, bát hương từ nhà cũ sang nhà mới.
1. PHẬT GIÁO.
– Theo quan điểm của phật giáo thì bàn thờ chỉ là phương tiện để các phật tử tu hướng, tu tập. Phật giáo không thờ thân, không có chuyện phật thánh, tổ tiên lại ngự trong bát hương, bàn thờ. Tốt hay xấu là do nhân quả, do tâm.
2. THEO DÂN GIAN
– Ông bà ta luôn quan niệm là: “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành”, “Trần sao âm vậy” nên việc chuyển từ nhà cũ sang nhà mới cần phải chỉnh chu, cẩn trọng.
Thủ tục, lễ cúng chuyển từ nhà cũ sang nhà mới sẽ bao gồm có: lễ cúng tạ nhà cũ, chuyển bát hương, bàn thờ từ nhà cũ sang nhà mới.
II. Lễ cúng tạ nhà cũ.
1. CHUYỂN BÀN THỜ GIA TIÊN TỪ NHÀ CŨ SANG NHÀ MỚI
a. Chuẩn bị lễ:
– Ít thì một mâm hoa quả, 10 lễ tiền vàng, trầu cau, hương hoa. Cầu kì hơn quý anh chị có thể chuẩn bị cả 1 mâm lễ như sau:
1 con gà lễ luộc
1 đĩa xôi
1 chai rượu trắng
1 đĩa hoa quả
1 lọ hoa
3 lá trầu têm sẵn
Vàng mã
1 bát nước sạch
1 con ngựa đỏ
Sớ
b. Bài khấn xin phép chuyển bàn thờ gia tiên từ nhà cũ sang nhà mới như sau:
Vái ba lạy !!!
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương trời mười phương Phật. Con kính lạy các chư vị thần linh, hiển linh, hiển pháp, pháp thuật vô biên.
Hôm nay là ngày …. tháng …. năm ….
Tên con là ………… (Tín chủ của ………. địa chỉ ………..)
Con xin kính lạy các cụ tổ tiên nội ngoại sống khôn thác thiêng, hôm nay con làm lễ bốc bát hương mới (thay bàn thờ mới), kính xin các cụ về phù hộ độ trì cho con cho cháu mạnh khoẻ, an ninh khang thái, mọi việc được hanh thông.
Con xin dập đầu kính bái
Vái ba lạy !!!
c Hóa tiền vàng , chân hương
Sau khi hương tàn hết, quý anh chị sẽ hóa tiền vàng, sớ, rắc gạo, muối quanh nhà. Sau đó bái tạ lên bàn thờ lấy chân hương hóa cùng với tiền vàng.
Sau đó lấy toàn bộ khí cụ trên bàn thờ đen xuống bao sái cho sạch rồi đóng gói cẩn thận chuyển sang nhà mới.
2. CHUYỂN BÀN THỜ TỦ THỜ TỪ NHÀ CŨ SANG NHÀ MỚI.
Thực chất trên bàn thờ thứ quan trọng nhất là bát hương đã được quý anh chị làm thủ tục xin phép như ở trên rồi. Bàn thờ hay tủ thờ chỉ là nơi đặt các khí cụ. Muốn chuyển tủ thờ từ nhà cũ sang nhà mới thì chỉ cần lau sạch đóng gói cẩn thận.
Khi mang sang nhà mới cũng không cần phải làm lễ chuyển bàn thờ. Chỉ cần làm 1 cái lễ là nhập trạch cho bát hương là anh chị có thể đặt bàn thờ, tủ thờ vào trong nhà mới.
Nếu bàn thờ anh chị là bàn thờ treo tường có thể để nguyên ở nhà cũ sang nhà mới ta sử dụng các sản phẩm mới chi phí cũng không quá cao. Công sứ bỏ ra lắp lên lắp xuống rất mất thời gian.
3. CÁCH CHUYỂN BÀN THỜ THẦN TÀI, THỔ ĐỊA TỪ NHÀ CŨ SANG NHÀ MỚI.
a. Sắm lễ.
– Vì bàn thờ thần tài thổ địa cũng có diện tích nhỏ, không lớn bằng bàn thờ gia tiên, thổ công. Do đó lễ vật cần chuẩn bị cũng không cần phải quá cầu kỳ.
1 đĩa xôi trắng
1 khoanh giò chả
1 chai rượu trắng và 3 chén nhỏ
1 địa trái cây
1 lọ hoa
3 lá trầu, 3 quả cau
3 lễ tiền, 15 lễ vàng
1 chén nước sạch
b. Bài trí lễ như sau:
Bài trí lễ trên bàn thờ thần tài thổ địa
c. Văn khấn xin chuyển bàn thờ thần tài thổ địa.
Nam mô A Di Đà Phật! ( 3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Phật
Hôm nay là ngày: /tháng/năm /20…
Tín chủ con là:……………….tuổi………………….
Hiện đang trú tại:…………………………………….
Kính cáo chư vị Tôn – thần, nay vì cơ quan có thay đổi vị trí mặt bằng cho các phòng ban, chúng con xin làm lễ Thiên Linh vị Tài thần Thổ địa, để đặt bàn thờ Thổ Địa Tài Thần vào nơi mới.
Hôm nay nhân cát nhật lương thần, con xin làm lễ ” Thiên di linh vị Thần đài”, Chuyển ban thờ Thổ địa mạch long thần từ vị trí ………sang (địa chỉ, phong ban..v..v..)
Con kính xin chư vị Tôn thần bản gia, bản địa chấp lễ chấp cầu cho được phép di chuyển ban thờ sang nơi mới.
Tín chủ :…………….con xin rập đầu kính bái.
d. Thu dọn đồ đạc
Sau khi hương tàn thu dọn lễ lạt, lau dọn đồ thờ rồi đóng gói cẩn thận chuyển sang nhà mới.
e. Tại nhà mới
Các anh chị lập bàn thờ mới hoặc có thể mang theo cả bàn thờ từ nhà cũ sang nhà mới bày biện theo vị trí như trên, thắp 1 tuần hương mới, rót 3 chén rượu, rồi khấn bài cúng chuyển bàn thờ thần tài sang vị trí mới như sau:
Hôm nay là ngày…………..tháng năm……….
Tín chủ con là:……………, xin tâm thành tiến lễ bái Thánh thần lai lâm trước linh đài, thụ hưởng lễ vật và chứng giám lòng thành của chúng con. Cho phép chúng di chuyển ban thờ của chư vị Tôn thần bản gia. Chúng con thiết nghĩ, xưa nay âm có thuận dương mới hòa.
Chúng con xin phép các vị Tôn thần chuyển ban thờ đắc đáo linh địa, cư trung chính gia trung, tăng thêm mãnh lực. Từ nay trở đi, tuần rằm mồng một, lễ tết, chúng con xin tôn nhang, sửa lễ dâng cúng chư vị Tôn thần để tạ ơn và xin cầu Phúc Lộc.
Kính xin chư vị phù độ cho toàn gia chủ chúng con được nhân khang vật thịnh, khỏe mạnh, bình an, mọi sự vạn cầu sở nguyện, vạn ước khả thành, mọi công việc làm ăn hanh thông thuận toại, tài lộc dồi dào tốt tươi, bát tiết tứ thời hưởng vinh hoa phú quí.
Tín chủ: ……………………. cùng toàn gia chúng con xin rập đầu bái tạ!
Hết tuần hương anh chị hóa vàng rồi coi như việc chuyển bàn thờ thần tài từ nhà cũ sang nhà mới hoàn toàn tất.
